Oprichter van ‘Film yn Fryslân’
Gerrit Aalfs registreerde vanaf de jaren twintig van de vorige eeuw de veranderingen in landbouw en landschap van Friesland. Later was hij een van de drijvende krachten achter het filmerscollectief ‘Film yn Fryslân’.
Aalfs was tekenleraar in Harlingen, nadat hij in 1922 vanuit Drenthe in Friesland was komen wonen. Aan het Friese landschap moest hij erg wennen. ‘Ik vond het van een vreselijke kaalheid waarin ik de schoonheid niet kon vinden’, zei hij eens. Toch raakte hij er door geboeid. De snelle veranderingen in de agrarische sector stimuleerden bij hem het idee om Friesland vast te leggen. Toen hij foto’s maakte van nieuwe ontwikkelingen als een hooioplader van boer Wassenaar in Pingjum, brachten die hem op het idee ook bewegende beelden te maken. Hij filmde nieuwe machines, maar ook het verdwijnende landbouwbedrijf. Op zijn Harley Davidson trok hij de hele provincie door.
Aalfs filmde, ontwikkelde en monteerde het materiaal zelf in een schuurtje bij zijn woning. Hij ging daarbij vooral als registrator te werk. Zijn grootste en meest succesvolle film is de documentaire over de aanleg van de Afsluitdijk rond 1930, waarvan maar een klein deel bewaard is gebleven.
In de jaren dertig verenigden een aantal filmers met Aalfs zich in een collectief. De cineasten van ‘Film yn Fryslân’ maakten bedrijfsfilms voor bijvoorbeeld de Coöperatieve Vereniging tot Aankoop en Bewerking van Landbouwbenodigdheden voor Friesland (CAF). Ook hebben zij de eerste Friese speelfilm op hun naam staan: Kar út twa (1937). Zie het filmpje hieronder.
Na de oorlog viel het collectief uit elkaar en richtte Aalfs zich vooral op fotografie. Hij ging terug naar Drenthe en liet veel filmmateriaal achter in het schuurtje in Harlingen. Hoewel hij dus in eerste instantie werd gedreven door de behoefte het veranderende landschap en boerenleven vast te leggen, sprong hij opvallend genoeg met de films zelf later slordig om.
Ellen Schat, oktober 2006