Als er een gebeurtenis plaatsvindt in je stad, doen velen onder ons gewapend met mobiel en selfiestick hiervan verslag en verschijnen er op de sociale media plaatjes vanuit allerlei perspectieven. Eén klein incident kan tot grote proporties worden opgeblazen en uitgroeien tot een fenomeen of schandaal. In de jaren tachtig, toen de Bolswarder amateurfilmer Age Boschma op het idee kwam om vast te leggen wat er in zijn stad gebeurde, had hij weinig concurrentie. Er waren mensen met videocamcorders, maar die waren niet talrijk, en de apparatuur was niet zo handzaam als nu. En waar wij nu voornamelijk ons eigen leven in al zijn facetten vastleggen, schoot Age zijn beelden voor minder valide stadgenoten.
Age Boschma was samen met zijn vrouw Hennie werkzaam in het doopsgezinde verzorgingshuis “It Menniste Skil” in Bolsward. Daar was hij onderhoudsman en duizendpoot. Omdat de minder valide bejaarden weinig meer van Bolsward meemaakten, bedacht Age een manier om de stad dichterbij de oudjes te laten komen en om zelf meer in contact met de oudjes te komen. Hij begon Bolsward te filmen. Zonder selectief te zijn en als een ware observant legde hij kleine en grote gebeurtenissen in de stad en omstreken vast. Wat hij overdag op videoband had gevangen, werd ’s avonds ongemonteerd vertoond aan de bejaarden in “It Menniste Skil”.
Age werd in korte tijd een bekend fenomeen in Bolsward. Van winkelbediende tot burgemeester, ieder kende hem persoonlijk. Hij kreeg alle medewerking om te filmen wat hij wilde en om dichtbij zijn onderwerpen te komen. Zo kreeg hij toestemming van de burgemeester om met de pers mee te gaan toen Koningin Beatrix langskwam. Hij filmde zelfs in het busje van de AIVD, die de pers inlichtte aan welke regels ze zich moesten houden tijdens het koninklijk bezoek. Ook tijdens de millennium overgang was Age present om vast te leggen wat de millenniumbug zou brengen. Alle computers konden het immers begeven omdat ze de datum 2000 niet zouden herkennen. In Bolsward stond het gemeentelijke calamiteitenteam paraat, ook al geloofde vrijwel niemand in de burgemeesterskamer dat er daadwerkelijk iets zou gebeuren, zo verzekerden ze Age.
Een van de ingrijpendste gebeurtenissen voor de stad Bolsward was het verdwijnen van de Suvelskoalle (zuivelschool) naar Leeuwarden. Het besluit om de school te verplaatsen was onderdeel van het beruchte Herenakkoord uit 1991. Het agrarisch onderwijs werd geconcentreerd in Leeuwarden, het conservatorium en het Frysk Orkest gingen naar Groningen. Bolsward vreesde de gevolgen van het verdwijnen van de zuivelschool. De gemeente zette vijftig bussen in om met 2500 Bolswarders in Den Haag te protesteren, zodat de heren van het Binnenhof de pijn van Bolsward zouden voelen. Tevergeefs. In 1996 draaide de toenmalige Burgemeester Schuilenga het hek van de zuivelschool voorgoed op slot. Het hele proces werd door Age vastgelegd; hij deed meerdere malen verslag en de ouderen konden de gebeurtenissen op de voet volgen.
De honderden videobanden, die de periode van 1984 tot 2000 bestrijken, bevatten beelden die inmiddels historische waarde hebben. Age wist op unieke wijze de stad Bolsward in al zijn facetten vast te leggen. “Als ik dit in de huidige tijd had gedaan, had ik nooit de kans gekregen om zo dichtbij mijn onderwerpen te komen. Iedereen kan nu filmen. ” Een compilatie van zijn werk is te zien zijn op het Noordelijk Film Festival 2015, in het kader van het archiefprogramma Film Mania.
Robert Kalverda, medewerker Fries Film Archief, 2015