Afgelopen maandagochtend belde ene Miles Engels me. Hij zei dat hij uit Sydney kwam, enkele weken in Nederland was en het Fries Film Archief wilde bezoeken. Hij wist namelijk dat wij filmbeelden hadden van zijn betovergrootvader: niemand minder dan de Leeuwarder filmpionier Christiaan Slieker. Of wij open waren en of ik tijd had. Reken maar dat wij open waren, al waren we op dat moment eigenlijk nog gesloten. Een nazaat van Christiaan Slieker laat je niet op de stoep van Tresoar staan.
Slieker is de kermisbaas die als eerste Nederlander met een bioscoop door het land trok en zijn jarenlange rondreis in juli 1896 op de kermis op het Wilhelminaplein in Leeuwarden begon. Inderdaad, dezelfde filmpionier wiens naam eerder dit jaar werd verbonden aan Slieker Film, het nieuwe Leeuwarder filmhuis.
,,Fantastic”, riep Miles Engels, toen hij even later tussen de stapels glimmende filmblikken in ons filmdepot stond. Ik liet hem de korte familiefilmpjes van de Sliekers uit 1936 zien, die we begin dit jaar van Sjors Slieker, kleinzoon van de oude Slieker, kregen en onlangs opnieuw hadden gedigitaliseerd. Lachend bekeek hij de beelden van zijn betovergrootvader, die vrolijk door Drachten wandelde op zijn vijfenzeventigste verjaardag of een dansje maakte bij het huwelijk van zijn zoon. 
Toen Engels even later zijn opa George Engels als tienjarig jongetje op de filmpjes zag, riep hij uit: ,,Still the same, always happy and full of joy”. Hij begon me te vertellen hoe opa George na de oorlog via Indonesië naar Australië was gereisd om nooit meer naar Nederland terug te keren, waarbij hij en passant een tip van de sluier van een familiedrama oplichtte.
Ik realiseerde me opnieuw hoe mooi het is om voor een filmarchief te werken. Regelmatig bellen of mailen mensen ons, omdat ze familie, vrienden, bijzondere plaatsen of gebeurtenissen in onze beelden hebben ontdekt. Een uur geleden had ik nog geen idee dat ik een Australiër met Friese wortels blij zou maken.
Ik liep met Engels naar het Wilhelminaplein en wees hem de plek tegenover het Gerechtsgebouw waar zijn betovergrootvader het Leeuwarder publiek de filmtent binnenlokte en het liet kennismaken met de ‘grootste uitvinding der negentiende eeuw’: de film, de cinema – toen nog stom, maar spectaculair ratelend en mysterieus in het gesis en de rook van de kalkbrander die Slieker als lichtbron gebruikte. Engels kon er niet genoeg van krijgen. Hij liet zich op een bankje voor het Gerechtsgebouw fotograferen en even later poseerden we gearmd voor het filmdoek in de roze zaal van Slieker Film.
De cirkel was rond. De jonge Miles Engels was terug op de plek waar zijn betovergrootvader meer dan honderd jaar geleden de meest gewaagde onderneming van zijn leven was begonnen. Op zoek naar zijn roots had hij bij ons levende beelden van zijn voorouders gevonden. En was hij het filmhuis binnengestapt dat naar zijn overgrootopa is vernoemd.
Je weet nooit voor wie je het doet als je een film in de catalogus beschrijft, filmbeelden digitaliseert of mensen over de streep probeert te trekken om hun films bij ons in beheer te geven. Dat blijkt altijd later. En komt vaak onverwachts.
Syds Wiersma, coördinator Fries Film Archief
De filmpjes van de familie Slieker kunt u bekijken door op onderstaande links te klikken: