Friese filmmakers

Friese Filmers

Deze pagina is gewijd aan diverse filmmakers uit ons archief die Fryslân hebben verrijkt met bijzondere films. Iedere filmmaker is uniek in zijn soort. De films van deze cineasten hebben deels hun weg gevonden naar het Fries Film Archief. Dit geldt niet voor Christiaan Slieker (1861-1945). Hij was geen filmmaker maar filmvertoner. Op 15 juli 1896 gaf hij zijn eerste filmvertoning op het Zaailand in Leeuwarden.Daarmee is hij één van de pioniers van de film in Nederland. Hieronder vindt u informatie over de filmmakers die we tot nu toe hebben gedocumenteerd. Het overzicht wordt de komende tijd verder uitgebreid.

Gerrit Aalfs (1892 – 1970)

Gerrit Aalfs registreerde vanaf de jaren ’20 van de vorige eeuw de veranderingen in landbouw en landschap van Fryslân. Later was hij een van de drijvende krachten achter het filmerscollectief ‘Film yn Fryslân’.

Johan Adolfs (1917 – 1977)

De Enschedese zakenman Johan Willem Lambertus Adolfs was een pionier van de ‘dorpsfilm’. Tussen 1948 en 1970 filmde hij bijna 1500 Nederlandse dorpen en plaatsen, waaronder circa 170 keer in Fryslân!

Age Boschma(1943)

De Bolswarder amateurfilmer Age Boschma legde jarenlang de actualiteit in Bolsward e.o. vast en vertoonde de gemaakte videobeelden in bejaardentehuis ‘It Menniste Skil’, zodat de bewoners feeling met hun stad konden houden.

Cornelis Bruinsma (1925 – 1988)

Brugwachter en amateurfilmer Cornelis Bruinsma had een onbedwingbare neiging om alles op film vast te leggen. Hij schoot tussen 1958 en 1985 zestig uur aan film, waaronder veel in Leeuwarden.

Joop Goes (1926 – 1995)

Opgroeiende kinderen brachten de Leeuwarder hoteleigenaar Joop Goes ertoe zijn filmcamera te pakken. Daarbij vond hij het een uitdaging om de techniek die erbij kwam kijken meester te worden.

Eduard Janse (1936 – 2001)

Eduard Janse was een Leeuwarder filmmaker, die in de jaren ’70 en ’80 veel actuele zaken in Leeuwarden en Friesland op film vastlegde. Bij evenementen en calamiteiten in de hoofdstad was hij steevast aanwezig. Hij verwerkte zijn films tot jaarlijkse ‘journaals’, die hij op diverse locaties vertoonde.

Jacob Roorda (1949)

De Harlinger amateurfilmer Jacob Roorda filmt al decennia lang evenementen in Harlingen en Friesland. Elfstedentochten, Visserijdagen, Heamiel Dagen, evenementen in het Leeuwarder FEC. Zo ontstond
naast de omroparchieven een alternatief Fries journaalfilmarchief, met verrassende pareltjes die de omroepen hebben gemist of korter vastlegden.

George Christiaan Slieker (1861 – 1945)

George Christiaan Slieker filmde waarschijnlijk zelf niet, maar was de eerste Friese (én Nederlandse) bioscoopexploitant. Op 16 juli 1896, tijdens de kermis op het Leeuwarder Zaailand, vertoonde hij in zijn kermistent ‘Grand Théâtre Edison’ de allereerste films in Friesland. Daarna trok hij met zijn reizende bioscoop twaalf jaar langs kermissen en theaters door heel Nederland.

Anton Stoelwinder

Anton Stoelwinder Filmproducties maakt al meer dan 30 jaar film- en videoproducties voor bedrijven en overheden. Hij heeft promotiefilms, instructie en voorlichtingsprogramma’s gemaakt in Fryslân en daarbuiten. Ook werkte hij mee als cameraman bij grote speelfilms zoals ‘De Fûke’  en ‘De Schippers van de Kameleon’. Een productie van eigen hand is de film ‘Eise Eisinga – Het fenomeen van Franeker’.

Piet Wagter (1906 – 1995)

Piet Wagter was een talentvolle amateurfilmer, die tussen 1934 en 1952 in en buiten Friesland diverse filmimpressies op 8mm maakte. Wagter runde in deze jaren met zijn vader het bloemenmagazijn Flora op het Grootzand in Sneek. In 1952 emigreerde het gezin via Canada naar de V.S. (Detroit), waar Wagter een handel in kunstbloemen begon.